Σάββατο 1 Φεβρουαρίου 2014

Η μαγική σκέψη


Σύμφωνα με τα Χαντίθ, την καταγεγραμμένη παράδοση που οι μουσουλμάνοι σουνίτες θεωρούν συμπλήρωμα του Κορανιού, ο προφήτης Μωάμεθ έχει αποφανθεί ότι «όσο πλησιάζει κανείς την εξουσία τόσο απομακρύνεται από τον Θεό». Το πρόβλημα ίσως αρχίζει και προκύπτει όταν εκτός από τον Θεό απομακρύνεται και από την ορθολογική σκέψη, ενίοτε και από την κοινή λογική. Και κάτι τέτοιο συμβαίνει στην πολιτική σκηνή όταν υπαρκτές αντιθέσεις και δυσκολίες θεωρούνται ότι λύνονται με ρητορικό συγκερασμό αντιφατικών προταγμάτων, επίκληση καλών προθέσεων και ακροβασίες, δηλαδή με την προσφυγή σε ένα είδος «μαγικής σκέψης».

Τι νόημα μπορεί να έχει για παράδειγμα όταν εκπρόσωποι πολιτικού κόμματος που επαγγέλλεται την έξοδο από τα μνημόνια και τον τερματισμό της λιτότητας ομνύουν στο όνομα της «δημοσιονομικής σταθεροποίησης» και των πλεονασματικών προϋπολογισμών που αποτελούν ως γνωστόν τον κεντρικό στόχο των μνημονίων; Πως γίνεται να μια οικονομία που βρίσκεται σε τροχιά καταστροφικής ύφεσης να ανακάμψει με δημόσια δαπάνη καθηλωμένη στα σημερινά επίπεδα; Πως θα αντιμετωπισθεί η ανθρωπιστική κρίση χωρίς αντίστοιχη παροχή δημόσιων πόρων για την κάλυψη των κοινωνικών αναγκών που έχουν καταβαραθρωθεί από τις μνημονιακές πολιτικές;

Τρίτη 28 Ιανουαρίου 2014

Τι θα κάνατε αν βρισκόσασταν στην κοιλιά ενός τεράστιου κροκόδειλου;


του Δημήτρη Καζάκη

Όχι, δεν αναφέρομαι στην πρόσφατη είδηση εξ Αυστραλίας για τα δυο 12χρονα αγοράκια που χάθηκαν γιατί αγνόησαν τις πινακίδες που έλεγαν, προσοχή κίνδυνος κροκόδειλοι. Αυτοί άλλωστε είναι κροκόδειλοι της άγριας φύσης και ακολουθούν τα ένστικτά τους. Επιτίθενται στην λεία τους όταν πεινούν και σταματούν όταν χορταίνουν. Το κάνουν επί εκατομμύρια χρόνια σε μια αέναη μάχη ενάντια στο χρόνο και τον άνθρωπο.

Τι κάνεις όμως αν βρεθείς στην κοιλιά ενός κροκόδειλου με ευγενική καταγωγή, τρόπους και ανατροφή από τα μεγαλύτερα σαλόνια της Δύσης; Δεν πρόκειται για εκείνους του άγριους κροκόδειλους που ξεσκίζουν το θύμα τους χωρίς να του αφήνουν κανένα περιθώριο αυταπάτης. Όχι βέβαια.

Πρόκειται για ένα ερπετό που του αρέσει να καταπίνει με μιας και ύστερα με την ησυχία του να χωνεύει, με το θύμα του να νομίζει ότι τα πάντα είναι δυνατά. Ακόμη και το να εγκατασταθεί μέσα στην κοιλιά του για πάντα. Οι ειδικοί λένε ότι μ’ αυτόν τον τρόπο το συγκεκριμένο είδος κροκόδειλου αποφεύγει τα στομαχικά προβλήματα και απολαμβάνει το γεύμα του περισσότερο.

Είναι μια τεχνική που μάλλον την έμαθε σε κάποιο από μεγάλα ευαγή ιδρύματα της πολιτισμένης Δύσης. Ίσως σε κάποιο Χάρβαρντ. Μάλλον έτσι δικαιολογείται και το τεράστιο μέγεθος αυτού του ερπετού.

Τι κάνεις λοιπόν; Αυτό το ερώτημα απασχολεί την θαυμάσια παράσταση στο Από Μηχανής Θέατρο, όπου μια ομάδα εξαίρετων ηθοποιών ανέβασε το σατιρικό διήγημα του Φιόντορ Ντοστογιέφσκι, Ο Κροκόδειλος. Νομίζω ότι αξίζει να την δει κανείς, όχι μόνο για να θαυμάσει το ταλέντο των συντελεστών της παράστασης, που δοκίμασαν με αξιοσημείωτη επιτυχία να μεταφέρουν στην σκηνή ένα σατιρικό διήγημα το οποίο δεν προοριζόταν για θεατρικό από τον συγγραφέα του, αλλά για να τον απασχολήσει στα σοβαρά και το θέμα του έργου.

Με την Ελλάδα ήδη βαθιά μέσα στην κοιλιά του κροκόδειλου, είναι κάτι παραπάνω από επίκαιρο το έργο αυτό του μετρ της Ρωσικής κλασσικής λογοτεχνίας. Ο Ντοστογιέφσκι ήξερε, ίσως καλύτερα από κάθε άλλον, να εντοπίζει και να αναλύει τα υπόγεια ρεύματα της εποχής του. Κι ενώ οι συντελεστές της παράστασης φρόντισαν να αποφύγουν την αλλοίωση του κειμένου, ο θεατής – τουλάχιστον ο υποψιασμένος – θα βρει πάρα πολλές αναλογίες με την σημερινή κατάσταση της Ελλάδας.

Είμαι σίγουρος ότι οι περισσότεροι θεατές θα ταυτιστούν με τον Ιβάν Ματβιέιτς στην κοιλιά του κροκόδειλου, μιας και η συντριπτική πλειοψηφία όλων μας βρίσκεται ήδη σ’ αυτήν την κατάσταση. Με την διαδικασία της πέψης να έχει ξεκινήσει.

Μεγάλος συνασπισμός και άλλες ιστορίες


Κυβέρνηση εθνικής ενότητας, κυβέρνηση εθνικής σωτηρίας, μεγάλος συνασπισμός αλά ελληνικά. Πάνε και έρχονται τα σενάρια για το ενδεχόμενο συγκυβέρνησης ΝΔ-ΣΥΡΙΖΑ πριν ή μετά τις εθνικές εκλογές για λόγους πατριωτικού καθήκοντος. Κάτι που δεν κρύβουν πως θα ήθελαν οι εταίροι/πιστωτές και το οποίο ενθαρρύνουν σε κάθε ευκαιρία που τους παρουσιάζεται εντάχθηκε πλέον στην εσωτερική ατζέντα με αφορμή δημοσκόπηση της Metron Analysis (Εθνος της Κυριακής) που δείχνει ότι η κοινωνική πλειοψηφία θα έβλεπε θετικά κάτι τέτοιο. Γιατί όχι, άλλωστε; Η ιδέα της εθνικής συνεννόησης είναι εξαιρετικά δημοφιλής και έχει μόνο φίλους, ειδικά εφόσον το ακριβές περιεχόμενό της περιγράφεται με γενικότητες και αοριστιλογία.
Η πολιτική στην καλύβα

Της Αγγελικής Σπανού

Σύμφωνα με τις πληροφορίες που διακινούνται εδώ και μήνες στο παρασκήνιο, μετριοπαθή στελέχη της ΝΔ και του ΣΥΡΙΖΑ ανταλλάσσουν απόψεις σε γεύματα και δείπνα ζυμώσεων διαπιστώνοντας πως είναι εθνική ανάγκη να μετριαστεί η πόλωση και να αναζητηθούν σημεία σύγκλισης σε ό,τι αφορά στα μεγάλα θέματα:
Τη συμφωνία για το χρέος, την ανασυγκρότηση της παραγωγικής βάσης, τον εξορθολογισμό του κράτους.

Η σεναριολογία έχει προχωρήσει τόσο πολύ που κυκλοφορούν ονόματα ακόμη και για τον πιθανό πρωθυπουργό ενός τέτοιου σχήματος (Π. Πικραμένος), ενώ ο Γ. Δραγασάκης θεωρείται ως το πρόσωπο-κλειδί από την πλευρά του κόμματος της αξιωματικής αντιπολίτευσης.

Βέβαια, από την πλευρά του ΣΥΡΙΖΑ δεν υπάρχει κανένα στέλεχος που να έχει δημοσίως τοποθετηθεί θετικά ως προς το ενδεχόμενο μιας συνεννόησης κορυφής που θα μπορούσε να καταλήξει στο σχηματισμό κυβέρνησης εθνικής ενότητας.

Η Μεταμοντέρνα Αριστερά

Ο όρος «Μεταμοντέρνος» (Post Modern) αφορά ουσιαστικά την τάση, προσπάθεια και προδιάθεση αποδόμησης – διάλυσης ουσιαστικά – όλου του «Μ...