Μια ενοχλημένη μεταμοντέρνα χαύνωση
Patria ο muerte! Venceremos!
(Πατρίδα ή θάνατος! Θα νικήσουμε!)
Ο συνηθισμένος ληκτικός χαιρετισμός λόγων και επιστολών του Τσε Γκεβάρα. Σαν αχώριστα παιδιά ορμούσαν οι δυο διαβεβαιώσεις στα ανθισμένα ξέφωτα της χειραφέτησης. Κι αναρριγούσαν οι αγρότες κι οι εργάτες της Κούβας και όλων των χωρών που δυναστεύονταν από βαριούς χιονιάδες.
Στη σημερινή ελλαδική Αριστερά είναι πολλοί που έχουν ζεστοτυλίξει, σε αφίσες και μπλουζάκια με σιδηροτυπίες του Τσε, μόνο το δεύτερο παιδί. Το Venceremos. Όποιος καταφέρνει χρόνο για Facebook, σκοντάφτει πάνω στις αμέριστες ηλεκτρονικές φροντίδες πολλών πατεράδων και μανάδων.
Αναγυρεύοντας το Patria ο muerte
Άφαντο το πρώτο παιδί. Για λόγους συντομίας ίσως.
Ίσως, πάλι, γιατί κάποιοι Έλληνες αριστεροί είδαν τον Μαρξ κάπως σαν τον Κρίσνα, σαν ενσάρκωση του Βισνού της Διαλεκτικής που αποκαλύπτει αιώνιες κι αξεπέραστες αλήθειες στους αρχιπολεμιστές της νέας εποχής. Γι’ αυτό βραχυκυκλώνουν όταν πρέπει να κατανοήσουν, για παράδειγμα, πώς η θέση των Μάρξ και Ένγκελς στο Κομμουνιστικό Μανιφέστο ότι «οι εργάτες δεν έχουν πατρίδα», επεξηγείται αμέσως με τη θέση ότι το προλεταριάτο πρέπει να ανυψωθεί «σε εθνική τάξη» (πρωτότυπο του 1848) ή «σε ηγέτιδα τάξη του έθνους» (διόρθωση του 1888) – και πάντως όχι σε χαλαστή του έθνους. Δύσκολο πρόβλημα για όσους βλέπουν την ιστορία ως εξ αποκαλύψεως μαρξικής.