Στα χαρακώματα οι… αλληλέγγυοι εταίροι για το τραπεζικό απόρρητο, το κούρεμα των καταθέσεων, τον φορολογικό και μισθολογικό ανταγωνισμό
Ο «πόλεμος» είναι η βασική συνθήκη ύπαρξης της Ευρωζώνης από καταβολής της. Όλες οι συμφωνίες που τη συνθέτουν θεσμικά δεν είναι παρά «συνθήκες ειρήνης» στις οποίες καταλήγουν οι εταίροι έπειτα από οξύτατες αναμετρήσεις. Γι’ αυτό άλλωστε η Ευρωζώνη, παρά τις διακηρύξεις περί εταιρικής αλληλεγγύης, εξελίσσεται σε τοπίο μετά τη μάχη, με νικητές και ηττημένους. Ποιος έχει αμφιβολία ότι στα 12 χρόνια ύπαρξης του ευρώ η Γερμανία είναι ο θριαμβευτής μιας αναμέτρησης, περιστοιχιζόμενη από λίγους αλώβητους συμμάχους και πολλούς κατατροπωμένους εχθρούς; Έστω κι αν το μέτρο διάκρισης νικητών και ηττημένων είναι τα πλεονάσματα των μεν και τα ελλείμματα των δε.
Από τη στιγμή που ξέσπασε η κυπριακή κρίση, στην Ευρωζώνη άνοιξαν τρία νέα μέτωπα πολέμου όλων εναντίον όλων. Περιττό να πούμε ότι και πάλι η γερμανική ηγεσία ήρξατο χειρών αδίκων, με την υποστήριξη των λίγων της συμμαχίας ΑΑΑ, δηλαδή των χωρών με άριστη πιστοληπτική αξιολόγηση.
Τραπεζική ένωση
Το πρώτο και κύριο μέτωπο είναι η τραπεζική ένωση. Κανονικά, τον προσεχή Ιούνιο πρέπει να συμφωνηθούν σε Σύνοδο Κορυφής οι τελευταίες λεπτομέρειες για τον μηχανισμό των τραπεζικών διασώσεων και εγγύησης των καταθέσεων από το 2015, ένα χρόνο αφότου θα έχει εκκινήσει η εποπτεία των 6.000 τραπεζικών ιδρυμάτων της Ευρωζώνης από την ΕΚΤ. Μέχρι πρότινος είχαν όλοι δεδομένο ότι οι καταθέσεις μέχρι 100.000 ευρώ είναι ασφαλείς, ενώ η ανακεφαλαιοποίηση των προβληματικών τραπεζών θα γίνεται μέσω του μηχανισμού ESM, που θεσπίστηκε το 2011. Η γερμανική ηγεσία, κι από κοντά η Ολλανδία και η Φινλανδία, η Κομισιόν και ο Ντράγκι έχουν περίπου μηδενίσει το κοντέρ, ανοίγοντας με το πείραμα της Κύπρου το κεφάλαιο bail in, δηλαδή της «διάσωσης από τα μέσα». Χθες, στο άτυπο Eurogroup του Δουβλίνου που ενέκρινε το κυπριακό μνημόνιο και τη βύθιση του νησιού σε πέλαγος ύφεσης τουλάχιστον 12%, έγινε η πρώτη συζήτηση του σχεδίου οδηγίας της Κομισιόν η οποία προβλέπει: τη δυνατότητα να αναλαμβάνουν οι εθνικές κυβερνήσεις το 20% του κόστους μιας τραπεζικής «διάσωσης», το ενδεχόμενο σ’ αυτή τη διάσωση να συμμετέχουν πρωτίστως οι διατραπεζικές καταθέσεις (δηλαδή καταθέσεις που διατηρούνται σε μια τράπεζα για λογαριασμό άλλης) και το ενδεχόμενο μεταφοράς μέρους του κόστους της διάσωσης, όχι μόνον στον ESM, στους μετόχους και στους ομολογιούχους μιας τράπεζας, αλλά και στους ανυποψίαστους αποταμιευτές της. Εν ολίγοις, το κούρεμα των καταθέσεων σε όλη την Ευρωζώνη μπαίνει με τον πιο επίσημο τρόπο στο τραπέζι, κατ’ αρχήν για λογαριασμούς άνω των 100.000 ευρώ. Αλλά, με όσα έχουν μεσολαβήσει το τελευταίο δίμηνο, ποιος εγγυάται ότι η όρεξη των ευρωκρατών θα περιοριστεί εκεί;
Ο «πόλεμος» είναι η βασική συνθήκη ύπαρξης της Ευρωζώνης από καταβολής της. Όλες οι συμφωνίες που τη συνθέτουν θεσμικά δεν είναι παρά «συνθήκες ειρήνης» στις οποίες καταλήγουν οι εταίροι έπειτα από οξύτατες αναμετρήσεις. Γι’ αυτό άλλωστε η Ευρωζώνη, παρά τις διακηρύξεις περί εταιρικής αλληλεγγύης, εξελίσσεται σε τοπίο μετά τη μάχη, με νικητές και ηττημένους. Ποιος έχει αμφιβολία ότι στα 12 χρόνια ύπαρξης του ευρώ η Γερμανία είναι ο θριαμβευτής μιας αναμέτρησης, περιστοιχιζόμενη από λίγους αλώβητους συμμάχους και πολλούς κατατροπωμένους εχθρούς; Έστω κι αν το μέτρο διάκρισης νικητών και ηττημένων είναι τα πλεονάσματα των μεν και τα ελλείμματα των δε.
Από τη στιγμή που ξέσπασε η κυπριακή κρίση, στην Ευρωζώνη άνοιξαν τρία νέα μέτωπα πολέμου όλων εναντίον όλων. Περιττό να πούμε ότι και πάλι η γερμανική ηγεσία ήρξατο χειρών αδίκων, με την υποστήριξη των λίγων της συμμαχίας ΑΑΑ, δηλαδή των χωρών με άριστη πιστοληπτική αξιολόγηση.
Τραπεζική ένωση
Το πρώτο και κύριο μέτωπο είναι η τραπεζική ένωση. Κανονικά, τον προσεχή Ιούνιο πρέπει να συμφωνηθούν σε Σύνοδο Κορυφής οι τελευταίες λεπτομέρειες για τον μηχανισμό των τραπεζικών διασώσεων και εγγύησης των καταθέσεων από το 2015, ένα χρόνο αφότου θα έχει εκκινήσει η εποπτεία των 6.000 τραπεζικών ιδρυμάτων της Ευρωζώνης από την ΕΚΤ. Μέχρι πρότινος είχαν όλοι δεδομένο ότι οι καταθέσεις μέχρι 100.000 ευρώ είναι ασφαλείς, ενώ η ανακεφαλαιοποίηση των προβληματικών τραπεζών θα γίνεται μέσω του μηχανισμού ESM, που θεσπίστηκε το 2011. Η γερμανική ηγεσία, κι από κοντά η Ολλανδία και η Φινλανδία, η Κομισιόν και ο Ντράγκι έχουν περίπου μηδενίσει το κοντέρ, ανοίγοντας με το πείραμα της Κύπρου το κεφάλαιο bail in, δηλαδή της «διάσωσης από τα μέσα». Χθες, στο άτυπο Eurogroup του Δουβλίνου που ενέκρινε το κυπριακό μνημόνιο και τη βύθιση του νησιού σε πέλαγος ύφεσης τουλάχιστον 12%, έγινε η πρώτη συζήτηση του σχεδίου οδηγίας της Κομισιόν η οποία προβλέπει: τη δυνατότητα να αναλαμβάνουν οι εθνικές κυβερνήσεις το 20% του κόστους μιας τραπεζικής «διάσωσης», το ενδεχόμενο σ’ αυτή τη διάσωση να συμμετέχουν πρωτίστως οι διατραπεζικές καταθέσεις (δηλαδή καταθέσεις που διατηρούνται σε μια τράπεζα για λογαριασμό άλλης) και το ενδεχόμενο μεταφοράς μέρους του κόστους της διάσωσης, όχι μόνον στον ESM, στους μετόχους και στους ομολογιούχους μιας τράπεζας, αλλά και στους ανυποψίαστους αποταμιευτές της. Εν ολίγοις, το κούρεμα των καταθέσεων σε όλη την Ευρωζώνη μπαίνει με τον πιο επίσημο τρόπο στο τραπέζι, κατ’ αρχήν για λογαριασμούς άνω των 100.000 ευρώ. Αλλά, με όσα έχουν μεσολαβήσει το τελευταίο δίμηνο, ποιος εγγυάται ότι η όρεξη των ευρωκρατών θα περιοριστεί εκεί;