Το σπιράλ θανάτου της ελληνικής οικονομίας σε κατάσταση πτώχευσης.

...Βρισκόμαστε είτε μας αρέσει, είτε όχι, σε σπιράλ θανάτου.

Μπορεί να ανακάμψει με κάποιο τρόπο η ελληνική οικονομία μέσα στα υπάρχοντα πλαίσια; Ο Στουρνάρας με τ’ όνομα έχει εναποθέσει τις ελπίδες του στις ιδιωτικοποιήσεις: «Το ελληνικό σχέδιο αποκρατικοποιήσεων που υλοποιείται από το ΤΑΙΠΕΔ, είναι το μεγαλύτερο στον κόσμο. Στόχος του η προσέλκυση ροής διεθνών κεφαλαίων που θα συμβάλουν στην επανεκκίνηση της ελληνικής οικονομίας και θα τροφοδοτήσουν την οικονομική ανάπτυξη.»

Ναι, μόνο που ποτέ και σε καμιά χώρα στον κόσμο δεν συνέβη να υπάρξει ανάκαμψη από την κρίση και μάλιστα ανάπτυξη με αποκρατικοποιήσεις και ιδιωτικοποιήσεις. Αντίθετα, ακόμη κι αν το πρόγραμμα αυτό πάει κατά γράμμα, τότε η ελληνική οικονομία θα δεχθεί επιπλέον πλήγματα:

(α) Οι επιχειρηματικές δραστηριότητες και οι υποδομές που ιδιωτικοποιούνται συνεπάγονται απολύσεις, συρρίκνωση μη κερδοφόρων δραστηριοτήτων και αφαίρεση πόρων από τον κρατικό προϋπολογισμό.

(β) Οι ιδιωτικοποιήσεις οδήγησαν παντού σε μεγαλύτερη δαπάνη του λαϊκού εισοδήματος μιας και η παροχή υπηρεσιών και αγαθών εξαρτάται πλέον από ιδιωτικοοικονομικά κριτήρια όπου πρυτανεύει η μεγιστοποίηση του ιδιωτικού κέρδους.

(γ) Όλα τα προγράμματα ιδιωτικοποίησης είχαν ως αναγκαίο αποτέλεσμα την αύξηση της φορολογικής επιβάρυνσης του πληθυσμού, ιδίως των πιο λαϊκών στρωμάτων, ώστε να καλυφθούν τα δημοσιονομικά κενά που δημιουργούνται λόγω ακριβώς των ιδιωτικοποιήσεων. Πολύ περισσότερο όταν το όποιο «αντίτιμο» των ιδιωτικοποιήσεων δεν προορίζεται για τον κρατικό προϋπολογισμό, αλλά για την πληρωμή μέρους των χρεωστικών απαιτήσεων των δανειστών.



Η ίδια η φιλοσοφία των ιδιωτικοποιήσεων αφορά όχι σε νέες επενδύσεις που ανοίγουν αγορές και προσθέτουν θέσεις εργασίας, αλλά σε επενδύσεις εκμετάλλευσης έτοιμων μεριδίων αγοράς, υποδομών, υπηρεσιών και αγαθών χωρίς ο ιδιώτης επενδυτής να επωμίζεται κανένα ρίσκο ανοίγματος στην αγορά, ή την αναζήτηση πελατείας. Πολύ περισσότερο αν αναλογιστεί κανείς ότι οι ιδιωτικοποιήσεις μεταφέρουν μονοπωλιακά, ή ολιγοπωλιακά πλεονεκτήματα σε ιδιωτικά συμφέροντα. Με άλλα λόγια τα κρατικά μονοπώλια μετατρέπονται σε ιδιωτικά μονοπώλια ή ολιγοπώλια με ότι σημαίνει αυτό για το κράτος και την κοινωνία, που βρίσκονται έρμαια των απαιτήσεων και της εξαγοράς τους.

Πολύ περισσότερο όταν οι ιδιωτικοποιήσεις συνδέονται στενά με την ίδια την αυθυπαρξία της εθνικής επικράτειας. Όπως π.χ. συμβαίνει με τον τομέα των τηλεπικοινωνιών, της ενέργειας και του νερού. Ήδη ο τομέας των τηλεπικοινωνιών βρίσκεται στα χέρια του Βερολίνου (Deutsche Telecom) με αποτέλεσμα να ελέγχεται από ξένες δυνάμεις ακόμη και οι τηλεπικοινωνίες των ενόπλων δυνάμεων της χώρας. Πολύ σύντομα με την προγραμματισμένη ιδιωτικοποίηση της ΔΕΗ, το ίδιο θα συμβεί και με τα δίχτυα ενέργειας της χώρας. Ενώ με την ιδιωτικοποίηση της ΕΥΔΑΠ θα πει ο Έλληνας το νερό, νεράκι, όπως ακριβώς και σε κάθε άλλη χώρα που παραδόθηκε το νερό σε ιδιωτικά συμφέροντα.

Η λογική με την οποία γίνονται ιδιωτικοποιήσεις δεν έχει καμιά σχέση με οποιαδήποτε έννοια ανάπτυξης. Δείτε τι έγραψε το ΤΕΕ (τεύχος 442, 27/6/2013) για το λιμάνι του Πειραιά και την COSCO:

«Το βέβαιο είναι ότι το λιμάνι του Πειραιά είναι κερδοφόρο. Το ίδιο βέβαιο είναι ότι η μητρική κινεζική Cosco, στην οποία εκχωρήθηκε το τμήμα των
εμπορευματοκιβωτίων εμφάνισε ζημιές 2 δισ. δολάρια το 2012 και 1,7 δισ. δολάρια το 2011, αλλά αυτές καλύπτονται από την κινεζική κυβέρνηση, στο όνομα της επεκτατικής πολιτικής ανά τον κόσμο. Βέβαιο είναι, ακόμη, ότι στον Προβλήτα ΙΙ που διαχειρίζεται η Cosco, δεν υφίστανται εργασιακά δικαιώματα και είναι στο μόνο από τα 265 μεγάλα λιμάνια της Ευρώπης που συμβαίνει αυτό, σύμφωνα με την έκθεση «Port Labor in the E.U», η οποία συντάχθηκε για λογαριασμό της ΕΕ, από το Πανεπιστήμιο της Γάνδης. Και τέλος, περίπου βέβαιο είναι ότι τα χτεσινά εγκαίνια στον Προβλήτα ΙΙΙ, αποτέλεσαν μια καλή αφορμή για να συζητηθεί το κινεζικό αίτημα για την απόκτηση του πλειοψηφικού πακέτου των μετοχών του ΟΛΠ. Όλες αυτές οι βεβαιότητες, οδηγούν σε
μια μεγαλύτερη: κάποιοι νοιάζονται να ξεπουλήσουν τη δημόσια περιουσία, μόνο και μόνο, για να ικανοποιήσουν τον εισπρακτικό στόχο του μνημονίου, κι όχι
να δώσουν νέες αναπτυξιακές προοπτικές στη χώρα. Άλλωστε, ο επικεφαλής του πολύφερνου ΤΑΙΠΕΔ, το ομολογεί απερίφραστα, δηλώνοντας και στην «Wall
Street Journal», ότι η πώληση του 74% των μετοχών του ΟΛΠ, η οποία είχε σχεδιαστεί να γίνει το 2014, μπορεί να επισπευσθεί και να πραγματοποιηθεί εντός του έτους, υποκαθιστώντας την απώλεια των χρημάτων από το «ναυάγιο» της πώλησης της ΔΕΠΑ. Περί ποιάς ανάπτυξης μιλάμε λοιπόν;»

Το ίδιο γίνεται παντού στον ευρύτερο δημόσιο τομέα. Το ίδιο συμβαίνει και με την ιδιωτική περιουσία, καθ’ ότι οι ληξιπρόθεσμες οφειλές προς την εφορία γιγαντώνονται σε ανεπίτρεπτο βαθμό έτσι ώστε η μεγάλη πλειοψηφία των νοικοκυριών να τελούν υπό καθεστώς οιονεί δήμευσης από το κράτος. Όλα στην διάθεση των δανειστών.

Μπορεί υπό αυτές τις συνθήκες να βγει από την κρίση η ελληνική οικονομία μέσα στα πλαίσια του ευρώ και της ευρωζώνης; Όλο και περισσότεροι, ακόμη κι από τους πιο ένθερμους οπαδούς του ευρώ, αρχίζουν να αντιλαμβάνονται ότι η ίδια η ύπαρξη του ευρώ δεν επιτρέπει ούτε καν την επιβίωση της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Σχετικά πρόσφατα ο Τζορτζ Σόρος – μέγας ευεργέτης και της εγχώριας ευρωπαϊκής αριστεράς – δήλωσε:

«Είμαι πολύ ανήσυχος για την Ευρώπη. Το ευρώ βρίσκεται σε διαδικασία καταστροφής της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Σε κάποιο βαθμό, αυτό έχει ήδη συμβεί, με την έννοια ότι η ΕΕ ήταν να γίνει μια εθελοντική ένωση ανάμεσα σε ισότιμα κράτη. Η κρίση την έχει μετατρέψει σε κάτι που είναι ριζικά διαφορετικό: μια σχέση μεταξύ πιστωτών και οφειλετών. Και, σε μια οικονομική κρίση, οι πιστωτές έχουν το πάνω χέρι. Δεν είναι πλέον μια σχέση μεταξύ ίσων. Η τύχη της Ιταλίας, για παράδειγμα, δεν καθορίζεται πλέον από την ιταλική πολιτική - η οποία βρίσκεται σε μια δική της κρίση, θα έλεγα - αλλά μάλλον από τη σχέση πιστωτή/οφειλέτη. Αυτή είναι που πραγματικά υπαγορεύει τις πολιτικές.» (Project Syndicate, 14/5/2013).

Μιλώντας στο 2ο Ετήσιο Διεθνές Συνέδριο του Ιδρύματος «Σταύρος Νιάρχος» στις 28/6 ο Σόρος συνέχισε το ίδιο μοτίβο λέγοντας ότι η ευρωπαϊκή κρίση τείνει να καταστρέψει την ΕΕ. Ο Σόρος σημείωσε πως η πολιτική της λιτότητας που υπαγορεύεται από την Γερμανία είναι ανάρμοστη και δεν ανταποκρίνεται στις συνθήκες που αντιμετωπίζει η ΕΕ. «Μπορεί να αντιμετωπίζει τα προβλήματα μιας χώρας, αλλά όχι του συνόλου της Ευρωζώνης» τόνισε.

Ακόμη, επανάλαβε πως η Γερμανία πρέπει να ηγηθεί της ΕΕ αποδεχόμενη τις ευθύνες που έχει το πιο ισχυρό κράτος της Ένωσης και να μην είναι απρόθυμη να αναλάβει το ρόλο αυτό. Εκτίμησε δε πως εάν γίνει αυτό η ευρωπαϊκή κρίση θα λάβει σύντομα τέλος.
«Είμαι ανήσυχος ότι η ευρωπαϊκή κρίση τείνει να καταστρέψει την Ευρωπαϊκή Ένωση. Τείνει να καταστρέψει την εθελοντική συμμετοχή ισότιμων κρατών σε μια Ένωση που συνεργάζονταν με αλληλεγγύη για το κοινό καλό. Έχει μεταλλαχθεί σε σχέση δανειστή - δανειζόμενου κάτι που πλέον έχει αποκλείσει την ισοτιμία των μερών», σημείωσε.

Ο ίδιος είπε πως οι κανόνες στους οποίους στηρίχθηκε η δημιουργία του ευρώ αποδείχθηκαν πως δεν ήταν σωστοί και πως υπήρχαν λάθη στη κατασκευή του ευρώ. Όπως τόνισε οι Συνθήκες του Μάαστριχ και της Λισσαβόνας δεν λάμβαναν υπόψη ιδιαίτερες συνθήκες τις οποίες αντιμετωπίζει σήμερα η διεθνής οικονομία.

Ειδικά για την Ελλάδα ο Σόρος σημείωσε πως μπορεί να έκανε κατάχρηση των κανόνων, αλλά το ίδιο έκαναν τόσο η Ιταλία, όσο και η Γερμανία στο παρελθόν. «Η Ελλάδα είναι η χώρα που υποφέρει περισσότερο σήμερα. Ο ελληνικός λαός δεν είναι αυτός που προκάλεσε τα δεινά. Αυτό ενισχύει το αίσθημα αδικίας που αισθάνεται ο λαός και τροφοδοτεί τις αντιδράσεις», επεσήμανε.

Μπορεί να γίνει διαφορετικά; Μπορεί να υπάρξει ένα ευρώ που να παίρνει υπόψη του τις «ιδιαίτερες συνθήκες» κάθε χώρας μέλους και της διεθνούς οικονομίας σήμερα; Όχι. Η οικονομική επιστήμη και πρακτική έχει απαντήσει εδώ και πολλές δεκαετίες στα ερωτήματα και στους προβληματισμούς που θέτει ο Σόρος με προσποιητή αφέλεια παιδούλας. Δεν μπορεί να υπάρξει κανενός είδους αντιμετώπιση μιας παγκόσμιας κρίσης σαν την σημερινή, ούτε να συνυπολογιστούν οι «ιδιαίτερες συνθήκες» αν δεν καταργηθεί de facto η σχέση πιστωτή/οφειλέτη, αν δεν εθνικοποιηθούν οι όροι και οι μοχλοί της οικονομίας κι αν δεν υπάρξει εθνικό νόμισμα. Ότι κι αν κάνει το διευθυντήριο της ευρωζώνης, όλες οι οικονομίες των κρατών μελών είναι καταδικασμένες να βιώσουν την μεγαλύτερη κατάρρευση στην ιστορία τους. Γι’ αυτό κι έχει ξεσπάσει ένας αδυσώπητος πόλεμος εντός της ευρωζώνης για την αναδιανομή των ιματίων, για την λεηλασία των πιο αδύναμων οικονομιών προκειμένου οι πιο ισχυρές, με πρώτη τη Γερμανία, να αυξήσουν τις αντοχές τους. Η Ελλάδα αυτή την στιγμή αποσκελετώνεται προκειμένου η Γερμανία να κρατηθεί όσο μπορεί περισσότερο στην ευρωζώνη.

Δημοσιεύτηκε στο Χωνί, 30/6/2013

ΔΗΜ. ΚΑΖΑΚΗΣ